Franciszek i
Wincentyna ze
Skrzyńskich
pobrali się w Butowcach, 30 I 1855, jak on miał 37 a ona 18 lat. W ciągu 20 lat mieli ośmioro (co najmniej) dzieci, średnio co trzy lata.
Początkowo mieszkali w Liszczanach parafii św. Józefa z Zasławia, a potem w siedzibie Skrzyńskich w Prochorówce, parafii Butowce.
Franciszek, ojciec Józefa *1818 +1886
Ojciec pradziadka Józefa, prapradziadek Franciszek, syn Ludwika
i Franciszki z Oborskich urodził się 22 III 1818
i był ochrzczony w kościele św. Józefa w Zasławiu 31 III tego samego roku.
Według zeznań Aleksandra w areszcie NKWD, był leśnikiem (zarządcą lasów?), bo Aleksander od ojca nauczył się leśnictwa.
Franciszek miał sześcioro rodzeństwa: dwóch rodzonych braci, starszego Aleksandra Felicjana (1813-1867), młodszego Józefa-Eustachego (1821-1831)
i jednego przyrodniego (zdaje się) Stanisława (1834-1889) urodzonego (zdaje się) z Teresy z Bieleckich oraz trzy siostry Antoninę (1810-1815),
Eleonorę-Matyldę (1815-1817) i Barbarę (być może przyrodnią) żyjącą jeszcze w 1851, bo wspominaną w akcie zgodnu Ludwika.
Franciszek zmarł 9 IV 1886 w Prochorówce, został pochowany w Butowcach.
Wincentyna ze Skrzyńskich, matka Józefa *1837
Matka Józefa, praprababcia Wincentyna ze Skrzyńskich, córka Macieja i Tekli z Karczewskich, którzy miali tuzin dzieci. Byli to:
Augustyn (*1820),
Baltazar(*1822),
Eleonora (*1825),
Krystyna (*1827),
Jan (*1829),
Aleksandra (*1831),
Elżbieta (*1832),
Józefa Aleksandra (*1834),
Antoni(*1835),
nasza Wincentyna (*1837),
Paweł (*1838) i Cyryl, którego daty urodzin nie znamy.
Siedzibą Skrzyńskich była Prochorówka w parafii butowieckiej.
Dzieci Franciszka i Wincentyny ze Skrzyńskich
Józef *1855 +1917 & Serafina Sapriko && Elżbieta Pieńkowska *1860 +1939
Józef urodził się w Liszczanach 3 XII 1855, ochrzczony 27 XII 1855 kościele św. Józefa w Zasławiu.
Wśród chrzestnych jest niezidentyfikowany Andrzej Nowicki syn Ludwika (byc może nieznany stryj) Korzeniowscy oraz Petronela Nowicka, zapewne żona Aleksandra Felicjana.
Józef był buchalterem, 12 VII 1881 ożenił się z 24-letnią Serafiną Sapriką w kościele parafialnym w Krasnem, oboje mieszkali w Szpikowie.
Wśród świadków nie ma nikogo z rodziny. Rodzicami Serafiny byli Józefat Saprika i Stefania. Starsza siostra Serafiny (*1850)
wyszła w 1873 za Dionizego Edwarda Pieńkowskigo (*1844), który pracował w cukrowni w Szpikowie.
Po kilku latach Józef był już wdowcem. Podejrzewamy, że Serafina zmarła w połogu, a dziecko nie przeżyło, ale nie mamy na to żadnych świadectw.
W dniu 26 I 1886 żeni się powtórnie, tym razem z 26-letnią panną Elżbietą (-Wilhelminą) Pieńkowską (1860-1939)
dziewiątym dzieckiem (Ludwika-) Władysława i Ernestyny z domu von Wachhausen, siostrą Dionizego Edwarda. Miał z nią troje dzieci.
Dzieci Józefa i Elżbiety
Franciszek Ksawery *1889 +1944
W Szpikowie, parafia Krasne, rodzi się im syn, dziadek Franciszek Ksawery, niestety nie mamy metryki urodzin.
Maria Marcelina Ewa *1894 +1919?
potem mają jeszcze córkę Marię Marcelinę Ewę, nie mamy metryki urodzin, ani pewności co do daty śmierci.
Być może chrzczona w wierze luterańskiej po matce. Żyła jeszcze w 1917, kiedy umarł Józef, ale zapewne zmarła przed wyjazdem rodziny do Polski w 1920.
Zygmunt *1898 +1955
i najmłodszego syna Zygmunta urodzonego w Kijowie, mamy metrykę.
Rodzicami chrzestnymi Zygmunta i świadkami byli: Stanisław Nowicki (zapewne stryj),
Julia Sytnikowa (wdowa, z domu Pieńkowska, była też chrzestną na chrzcinach Pieńkowskich bratanków Elżbiety),
Franciszek Nowicki, (zapewne starszy brat, bo dziadek już wtedy nie żył)
i Julia Pieńkowska. Być może obie Julie to ta sama osoba, Julia Adela, siostra Elżbiety i wpis jest rozdwojeniem osoby przez pomyłkę.
Józef przeprowadził się do Kijowa przed 1898, bo wtedy przebudowywał dom na Kierosinnej 23, który miał we współwłasności z Adolfem Pieńkowskim, kolejnym bratem.
W Kijowie starał się skutecznie o wybór do Rady Miejskiej, gdzie zasiadał w szeregu Komisji, a także pracował przez wiele lat jako buchalter w firmie Greter i Krywanek.
Józef zmarł na zapalenie płuc 14 X 1917 w szpitalu św. Jerzego w Kijowie i został pochowany na cmentarzu Bajkowskim.
Nekrolog od rodziny w Kijewlaninie jest nad wyraz powściągliwy.
Stanisław *1858
Stanisław urodził się w Liszczanach 16 I 1858 i został ochrzczony 19 I 1858 w kościele św. Józefa w Zasławiu.
Wśród chrzestnych dwoje Korzeniowskich
w nieznany sposób związani z Nowickimi oraz Aniela Hott, byc może krewna Tekli Hot,
żony Karola Skrzyńskiego (1778-1838) dość odległego krewnego Wncentyny.
Bardzo niewiele wiemy o Stanisławie. Występuje (zapewne) jako chrzestny swego bratanka Zygmunta w 1898.
Jest w teczce 4184 korespondencja z 1906 z Opieką Szlachecką z Jampolu
(strony 338 i 339) odnośnie Stanisława, ale niewiele z niej wynika.
Bronisław *1860 & Maria Jakuszewksa *1867 +1940
O samym Bronisławie niewiele wiemy, ale wiemy trochę o jego potomkach.
Bronisław urodził się w Liszczanach 28 XII 1858, ochrzczony 8 I 1861 u św. Józefa w Zasławiu.
Wśród chrzestnych jest panna Katarzyna Nowicka, być może córka jego stryja, Aleksandra Felicjana.
Przeniósł się do Odessy i jako jej mieszkaniec oraz kawaler w czynie registratora kolegialnego
wziął ślub w Sławucie 6 VII 1885 z 25 letnią panną Marią Jakuszewską (1867-1940 Chicago),
córką Tomasza i Antoniny z Jankowskich. Kopia metryki jest w teczce 4184
strona 397.
Jest tam dopisek notariusza, że onże Tomasz był też Szczepanem.
Wydaje sie, że Tomasz był Tomaszem Stefanem synem Grzegorza i Krystyny Koziebrodzkiej urodzony w Białogródce
w 1832 roku (wg strony metryki-wołyń), co pasowałoby do roku urodzenia Marii w 1867.
Ze względu na dokumenty w teczce 4184, opisujące starania Marii o paszport, wnioskujemy,
że Bronisław już wtedy nie żył lub był zaginiony.
Ocenialiśmy, że Bronisław i Maria mieli dwóch synów. To wymagało wyjaśnienia. Szczęśliwie nawiązaliśmy kontakt z prawnuczką
Bronisława, od której dowiedzieliśmy się, że według zapisu jej mamy synów było pięciu.
Dzieci Bronisława i Marii
Wiktor 1886-1940
Udało nam się natrafić na ślady Victora Nowickiego w Chicago.
Victor był urodzony 22 XII 1886 w Odessie jako syn Bronisława Siła Nowickiego i Marii
A. Nowickiej z domu Jakuszewskiej, córki Szczepana Jakuszewskiego i Antoniny z domu Jankowskiej. Wyemigrował do Stanów w 1907.
Mamy metrykę zgonu Marii z 1 I 1940 i metrykę zgonu Victora z 14 VIII 1940.
Victor ożenił się z Heleną Lawnicką (Ławnicką? 1892-1982) również jak on świeżą imigrantką z Polski, córką Antoniego i Franciszki.
Mieli dwie córki i syna, który umarł niedługo po urodzeniu.
Szczęśliwym trafem zachowały się fotografie rodziców i córek w amerykańskich podaniach paszportowych.
Starsza córka Victora, NorthStar Helen (1911-1968) miała córkę Jonquil North Star (1941-2003),
a ta zostawiła żyjące współcześnie dzieci, wnuki i prawnuki.
Młodsza córka, Gloria Victoris (1916-1984) miała dwie córki Tamarę (1937 - 2017) i drugą młodszą żyjącą współcześnie.
W środku między nimi był syn Victor (1913-1913).
Victor pracował w banku i był jego przedstawicielem na Polskę, kiedy pojechał tam na rok w 1920.
Jeszcze w Rosji studiował w seminarium duchownym w Żytomierzu. Studia te przerwał po dwóch latach z powodu niedostatku powołania.
Jak dowiedzieliśmy sie od wnuczki Victora, po przyjeździe do Chicago mieszkał z Maksymilianem Ławnickim i jego siostrą Heleną. Maksymilian był księdzem Kościoła Polsko-Katolickiego,
wyznania, które zezwalało na śluby kapłanów. Wiktor i Helena zakochali się w sobie i Wiktor został księdzem kościoła swojego szwagra.
Tym samym zagadka dlaczego w akcie zgonu z 1940 jako zawód Victora jest podany ksiądz.
W czasie przesłuchań w areszcie NKWD Aleksander, brat Bronisława, wymienił (wyłącznie zagranicznych!) krewnych, bratanków
w tym Bronisława-Wiktora w Stanach Zjednoczonych. Myśleliśmy, że Bronisław syn Bronisława z 1907 roku
na Ukrainie stał się Victorem jak dotarł do Stanów Zjednoczonych w tym samym roku. Ale okazało sie, że to różne osoby, tym bardziej, że
wiemy teraz iż w 1907 Wiktor miał 21 lat, Włodzimierz 19, a Bronisław około 16.
Bardzo interesujące wydało nam się pojawienie przydomka Siła w akcie zgonu Viktora.
Włodzimierz 1888-1947
W teczce 4184 wspominany jest Włodzimierz syn Bronisława, którego żona Aniela, córka Władysława, składa prośby w 1915 o potwierdzenie jej szlachectwa,
zapewne w celu uzyskania zasiłku. Myśleliśmy, że Włodzimierz wtedy nie żył lub był zaginiony. Tymczasem okazało się, że zaraz po ślubie, już
w kwietniu 1909 wyjechał do Chicago, do brata Wiktora, zostawiając Anielę w Rosji. W czasie I wojny światowej przedostał się do Kanady, gdzie wstąpił
do armii brytyjskiej, brał udział w wielu bitwach, był ranny, a w końcu, juz jako kapitan, wylądowal w Archangielsku jako attache wojskowy.
Po zajęciu miasta przez bolszewików uciekł i na piechotę (lub na nartach) dotarł do Finlandii, a stamdąd do Londynu.
W 1922 wstąpił do MI5, a w papierach tej instytucji pojawia się informacja o ślubie z Anielą Konewicz 18 XI 1908.
Włodzimierz, ukończył jako 19-to latek gimnazjum w Złotopolu w 1907,
a w 1908 studiował w Uniwersytecie św. Włodzimierza w Kijowie.
Podejrzewamy, że w lecie 1908
miał z Anielą przygodę, ktora zakończyła się wymuszonym małżeństwem.
W Londynie Włodzimierz dostał obywatelstwo brytyjskie, zmienił nazwisko na Valdemar Bruno Nowitt,
ożenił się w czerwcu 1921 z Marcelle (Audray Esther) Boiset (1900-1996) i wyjechał do USA w 1926, gdzie mieszkał oż do śmierci w 1947.
Bronisław 1889-1916
Jest w teczce 4184 pismo z 1907 nawiązujące do starań Bronisława (młodzieńca około szesnastoletniego) o uznanie szlachectwa.
Wśród dokumentów otrzymanych od wnuczki Wiktora, Alidy, znalazła się koperta listu studenta Politechniki kijowskiej B.B Nowickiego do Wiktora.
Ten trop pozwolił nam znaleźć teczkę studenta Bronisława z wieloma szczegółami z jego życia.
Bronisław urodził się 29 XI 1889 w Odessie, został ochrzczony 7 VIII 1890.
W 1907 wstapił do 4. gimnazjum w Kijowie, które ukończył w czerwcu 1909. Być może wcześniejsze klasy
przeszedł w Złotopolu jak Włodzimierz. W 1909 zapisał się na Wydział Mechaniczny (Instytutu) Politechniki w Kijowie.
Studia przerwał w 1914, poszedł do sergijewskiej szkoły artyleryjskiej w Odessie.
5 marca 1916 zginął postrzelony w głowę niedaleko Kuropola pod Postawą, powiat dzisneński guberni wileńskiej.
Był obserwatorem artyleryjskim 16 niezależnego dywizjonu artylerii ciężkiej.
Mikołaj
Nic, poza istnieniem o nim nie wiemy.
Wincenty
Nic, poza istnieniem o nim nie wiemy.
Marianna *1863?
W metryce zgonu Franciszka wymienione jest ośmioro dzieci, sześciu synów i dwie córki.
Mamy metryki chrztu wszystkich, oprócz Marianny, nie wiemy, czy chrzczona w Zasławiu, czy w Butowcach.
Szacujemy rok urodzenia na 1863, żeby zachować regularne, trzyletnie odstępy między rodzeństwem. Nic o niej nie wiemy.
Franciszka Jadwiga *1866
Franciszka Jadwiga urodziła się 7 XI 1866 w Prochorówce, a ochrzczona w Butowcach 4 XII 1866, wśród chrzestnych Aleksander Nowicki, zapewne stryj.
Być może Była ona ta Franią, która poiła młodego
Iwaszkiewicza herbatą w domu Józefa w Kijowie.
Wincenty *1869 & Eliza Łada
Wincenty urodził się w Prochorówce 19 VIII 1869, a ochrzczony był w Butowcach 7 IX 1869. Wśród chrzestnych Leonard Skrzyński, syn Baltazara,
starszego brata Wincentyny.
O Wincentym dowiedziliśmy się najwięcej z Dzienników
Iwaszkiewicza.
Ożenił się w Elizą Ładą, córką Pawła i Aleksandry Kępskiej, którą w kilku miejscach opisywał Iwaszkiewicz.
Wincenty był w Kalniku buchalterem tamtejsze cukrowni na stanowisku
przedtem zajmowanym (aż do śmierciw 1902) przez ojca Iwaszkiewicza.
W almanachu Wies' Kiev z 1914 jest opis tej cukrowni i wspominany jest W[ikientyj].F[rancewicz]. Nowicki, buchalter.
Mieszkali Nowiccy w służbowym domu cukrowni,
w którym przedtem Iwaszkiewicz spędził dzieciństwo.
Dzieci Wincentego i Elizy
Jan Hipolit *1901
Nic, poza istnieniem o nim nie wiemy. Ale mamy metrykę chrztu z DAWiO (czyli z Winnicy) z 17 lipca 1901 (urodził się 12. lipca w Kijowie).
Ojcem chrzestnym był Hipolit Łada, jak się później okazało brat Elizy i pierwszy trop co do jej krewnych. Co pozwoliło nam odtworzyć rodzinę Ładów.
Tadeusz Andrzej *1903 +1967
Lekarz wojskowy.
Pułkownik doktor Tadeusz Nowicki był bratankiem naszego pradziadka Józefa.
Urodził się 14. grudnia 1903 (1. grudnia wg starego stylu) w Kalniku koło Daszewa.
Po wyjeździe w 1920 z Ukrainy zaczął studia medyczne w Szkole Podchorążych Sanitarnych w 1924 roku (III promocja),
a po ich ukończeniu w 1930 odbywał w tej szkole służbę.
Tadeusz w 1938 był zarejestrowany jako lekarz w Radomiu.
Brał udział w Powstaniu Warszawskim,
pod pseudonimem Lech w stopniu kapitana w Warszawskim Okręgu Armii Krajowej - VIII Samodzielnym Rejonie Okęcie, 7. pułku piechoty Garłuch,
w sanitariatie jako lekarz naczelny.
Zmarł 3 września 1967, pochowany w Józefowie, gdzie przedtem był
długoletnim radnym miejskim i kierował ośrodkami służby zdrowia.
Na marginesie dodajmy, że nasz tata Jan również ukończył tę Podchorążówkę (zaczął w 1933 w XII promocji)
i był w latach 60-tych konsultantem w Otwocku jako chirurg specjalista od gruźlicy.
Niestety nic od taty nie wiemy o Tadeuszu, jedynie Tenia coś o nim kiedyś wspomniała, przy okazji korespondencji w 1999 z autorami albumu o Podchorążówce.
Jest też Tadeusz wymieniany w dwóch książkach wspomnieniowych, Aliny i Władysława Ładów, krewnych jego mamy Elizy.
Aleksander *1872 +1838
Aleksander urodził się w Prochorówce 19 XI 1872, ochrzczony 3 XII 1872 w Butowcach.
Jego chrzestnym był również Leonard Skrzyński i podobnie jak przy Wincentym Józefa Rezler, żona obcokrajowca.
Nie wiemy jakie mieli Nowiccy związki z Rezlerami.
Przypadkowo natknęliśmy się na Oleksandra syna Franciszka Nowickiego
na liście ofiar terroru NKWD w 1938 roku.
W spisie tym były podane sygnatury akt w archiwum winnickim, których skany z tego archiwum otrzymaliśmy.
Kluczowym tropem było miejsce urodzenia, Prochorówka,
znane nam z aktu zgonu młodszego brata Adolfa. Rok urodzenia pasował nam według kolejności braci w Spisie Wołyńskim i według roku urodzenia Adolfa.
Później, kiedy otrzymaliśmy teczkę 4184 z dokładnymi datami urodzeń braci, utwierdziliśmy się w przekonaniu, że to jest nasz Aleksander.
Jeszcze później odnaleźliśmy metryki w księgach kościelnych.
Aleksander długo się nie żenił, aż w czasach zamętu rewolucjnego jako 49-latek (ok. 1921) trafił na zamożną mieszczkę M. Ju. i został na Ukrainie, a nie pojechał do Polski.
Pracował jako leśnik, a także w cukrowniach w Szpikowie i Bierszadzie.
W ramach tzw. akcji polskiej zostal w kwietniu 1938 aresztowany przez NKWD, a 29 IX 1938 rozstrzelany w Winnicy.
Adolf *1875 +1930
Adolf urodził się w Prochorówce 17 VI 1875, został ochrzczony w Butowcach 6 VIII 1875.
Miejsce i rok urodzenia poznaliśmy z metryki zgonu zdobytej w USC, potem potwierdziliśmy to metryką chrztu.
O tym, która to z licznych Prochorówek zdecydowaliśmy dopiero jak znaleźliśmy wpis o Aleksandrze.
Adolf ożenił się z Oktawią Dzierżbińską (1877-1929), córką Wincentego i Katarzyny z Bolewskich.
Tylko w Spisie Podolskim znaleźliśmy jedyną rodzinę Dzierżbińskich, ale jeszcze nie wiemy, czy to rodzina Oktawii.
Adolf był człowiekiem interesu, przemysłowcem i plenipotentem księżnej Radziwiłłowej.
Jest jedynym z tego pokolenia, którego mamy zdjęcie.
Adolf zmarł Warszawie 5 VI 1930, niedługo po Oktawii.
Mieli trzech synów, a ci trzej bracia mieli w sumie piątkę dzieci, szóstkę wnuków i
jeszcze trochę pra i prapra, jesteśmy z nimi w kontakcie.
O Adolfie wspominał Iwaszkiewicz w
Podróżach do Polski.
Dzieci Adolfa i Oktawii
Adolf *1900 +1949
Adolf urodził się 17 VI 1900 w Szepietówce, ochrzczony 31 XII 1900 w Czeczelniku,
zmarł na serce 20 IX 1949 w Ostrowcu Świętokrzyskim, pochowany w Łodzi.
Ożenił się z Ireną Balbiną Robaszkiewicz (1902-1996) córką Bolesława Narcyza i Heleny z Urbanowskich, mieli syna. Irena miała pięciu braci.
Wincenty Witold *1902 +1975
Wincenty Witold urodził się 9 V 1902 w Czeczelniku, gdzie został ochrzczony 1 VII 1902,
zmarł na serce 19 VIII 1975 w Rucianem Nidzie, pochowany na Bródnie w Warszawie.
Był dziennikarzem. Ożenił sie z Elżbietą Marią Piekarską (1910-1998).
Wuja Witolda i ciocię Elę znaliśmy osobiście, mieli dwóch synów.
Tata mówił, że Wtold to bliski krewny, ale o pokolenie starszy (choć wiekowo tylko o pół pokolenia).
Henryk *1904 +1975
Henryk urodził się 14 VII 1904 w Czeczelniku, gdzie został ochrzczony 30 VIII 1904,
zmarł 31 X 1975, pochowany na Bródnie w Warszawie.
Był księgowym. Ożenił się z Marią Janik (1910-1991), córką Stanisława i Rozalii Syc, mieli syna i córkę. Maria miała cztery siostry i trzech braci.