Akt 9. 1834 rok.

Prapradziadek Jan Grzybkowski 1804-1883

Mąż (ślub 16 sierpnia 1834) Praxedy z Czapiewskich (o których nic nie wiemy),
z którą miał jedenaścioro dzieci, w tym naszego pradziadka pradziadka Aleksa Wincentego.
syn jak przypuszczamy Jana Grzybkowskiego de loco Macioła z Sękowa, (być może) sołtysa i Zuzanny z Tomczaków,
najmłodszy brat (jeśli to prawda z rodzicami) Wojciecha 1795-1875, Mateusza 1798-1869, Macieja 1800-1802 i Tomasza 1801-?,

Dyrektor szkoły w Gostycznie

O tej szkole materiał podesłał nam kuzyn Maciej, również praprawnuk Jana i Praksedy, ale z innego pradziadka.

SZKOŁA

Za Gostyczyna i parafia – zarys dziejów. Ryszard Twardy 1995.
Szkolnictwo
W XVII i XVIII wieku istniały tylko szkoły katolickie parafialne i zakonne, tzw. kolegia, które odpowiadały dzisiejszym szkołą średnim, a czasem wyższym. Katolicki charakter miały również akademie. W kolegiach i akademiach kształciła się młodzież męska, głównie pochodzenia szlacheckiego i w mniejszym stopniu mieszczańskiego, a tylko wyjątkowo - chłopskiego. Dziewczęta stanu szlacheckiego i mieszczańskiego otrzymywały wykształcenie w domach rodzinnych, a także w klasztorach żeńskich. Biedne dziewczęta miały szanse na naukę jedynie w klasztorach Szarytek, których powołaniem było nauczanie biednych.
Szkoły istniały tylko w większych miastach i nie były powszechne. Dopiero w Polsce rozbiorowej w części pruskiej wprowadzono obowiązek nauczania dzieci, tak jak to było w całych Prusach. Pod zaborem rosyjskim takiego obowiązku nie było.
Z dokumentów z wizytacji kościoła w Gostyczynie w 1810 roku wynika, że szkoła w tej miejscowości była już w XVIII wieku, lecz została zlikwidowana. Szkoły nie masz, ale dawnymi czasy była, funduszu na nią nie ma ani pomieszkania. Ponownie zorganizowano szkołę dopiero w 1817 roku (wg Chrzana) w czworaku.
Nauczyciele i majątek szkoły
Pierwszym nauczycielem był Drzewiecki (Idzi) Izydor ur. w 1799 r z Gostyczyny. 8 maja 1823 roku wziął ślub z szlachcianką Kordulą Czaykowską (22) z dworu w Węgrach. Świadkiem na ślubie był Nikodem Węgierski. Wówczas Szkoła Elementarna. Za jego staraniem w 1826 roku zbudowano osobną szkołę. Postawiono ją na ziemi przekazanej przez ówczesnego dziedzica, Stanisława Myszkowskiego, lub jego spadkobierców. Grunt ten został przekazany formalnie przy uwłaszczeniu włościan mocą recesu z dnia 19.01.1837 roku. Wg paragrafu 5 na uposażenie szkoły przekazano:
we wsi 2 morgi i 101 prętów
w polu 3 morgi i 143 pręty.
Był to budynek drewniany mieszczący się przed dzisiejszym domem mieszkalnym nauczycieli. Zbudowany był z drewna - smolnych bali pochodzących z lasów Wielowsi należących do zakonu Cystersek z Ołoboku. Po rozbiórce budynku w 1890 roku bale te zostały ponownie użyte do budowy stodoły szkolnej, gdzie znajdują się do dnia dzisiejszego. Również recesem z dnia 03.05.1842 roku wg paragrafu 5 na uposażenie szkoły przekazano w Śmiłowie 6 mórg i 96 prętów z adnotacją, że w razie gdyby Śmiłów wybudował osobną szkołę, będzie rozporządzać gruntami tamtejsza gmina szkolna.
W 1830 roku nauczyciel Idzi Drzewiecki zrezygnował z pracy w szkole, a podjął nauczanie w nowej szkole w zaborze rosyjskim na terenie dzisiejszego powiatu sieradzkiego. W jego zastępstwie zaczął nauczać Borowicz Andrzej, miejscowy organista kościelny, który jednak w 1832 roku musiał odejść, ponieważ władze pruskie nie zatwierdziły go na tą posadę z uwagi na brak przygotowania (wykształcenia) nauczycielskiego.
W 1832 roku przydzielono mgr Jana Grzybkowskiego (Grzypkowski), który był w pełni wykształcony w kierunku nauczycielskim.
Z uwagi na coraz większą liczbę dzieci uczęszczających do szkoły w 1869 roku przekształcono ją w dwuklasową szkołę z czterema oddziałami, w której zajęcia odbywały się do południa, tzw. dopołudniówka. Była to pełna szkoła powszechna o charakterze katolickim, w której dzieci w wieku od 7 do 14 roku życia uczyły się przez 7 lat.
W 1879 roku Jan Grzybkowski obchodził złoty jubileusz, 50-lecia pracy nauczycielskiej, z czego 47 lat w Gostyczynie. Przez cały ten czas prowadził kronikę szkolną. Franciszek Buchtalarz pisze w 1963 roku, że była to kronika oprawiona w skórę, kartki były z papieru czerpanego i pisana była gęsim piórem. O dzisiejszych losach tej kroniki nic nie wiadomo.
W 1881 roku w wieku 76 lat nauczyciel Grzybkowski odszedł na emeryturę, a zmarł 11.09.1882 roku. Został pochowany na miejscowym cmentarzu pozostawiając żonę Praxedę.
Rada szkolna
Przy szkole działała rada szkolna pochodząca z wyboru i mająca za zadanie nadzór nad celowością wydatków ponoszonych z pieniędzy podatników. W skład wchodzili właściciele majątków i gospodarze z terenu gminy szkolnej, np.
1880 - Mikołajczyk - gospodarz
1889 - Hipolit Bronikowski - dziedzic ze Strzegowy
- Rafał Zabłocki - dziedzic z Osieka
- Wiatrowski Józef - gospodarz
- Mikołajczyk - gospodarz

1890 Ildefons Robiński - dziedzic z Gostyczyny i patron szkoły
1891 Ildefons Robiński - dziedzic z Gostyczyny
Hipolit Bronikowski - dziedzic ze Strzegowy
Rafał Zabłocki - dziedzic z Osieka
Walendowski Józef - gospodarz z Gostyczyny
Gierz - gospodarz
Bartnik - gospodarz
Płomiński - gospodarz
Świadectwa
Zaczęto je wydawać dopiero w 1881 roku, w każdym razie wtedy zaprowadzono ewidencję, z której wynika, że:
Świadectwo nr 1 - Abraham Jacob ur. 27.05.1867 r. w Gostyczynie, jego ojciec Pineus Jacob prowadził gościniec - wyznania mojżeszowego,
Świadectwo nr 2 - Franciszek Sujka ur. 01.09.1867 r. w Zadowicach syn Andrzeja Sujki - katolika,
Świadectwo nr 3 - Albert Mohr ur. 25.08.1867 r. w Strzegowie, syn gospodarza Gottlieb Mohr - wyznania ewangelickiego.
Ilość uczniów w poszczególnych latach w szkole w Gostyczynie: 1899 - 196; 1900 - 204; 1902 - 222; 1903 - 219; 1910 - 262.

Aktualizowane: